کودک و طبیعت
پژوهش‌های روانی، اجتماعی-فرهنگی، و تکاملی
اثر پیتر کان . استفن کلرت
ترجمه‌ی عبدالحسین وهاب‌زاده . آرش حسینیان
نشر جهاد دانشگاهی مشهد . چاپ چهارم 1395
ترجمه‌ی برگزیده‌ی سازمان محیط‌زیست ایران (1393)
292 صفحه / 12000 تومان
موضوع: روان‌شناسی، محیط‌زیست، جامعه‌شناسی
معرفی اثر:
امروز نوجوانان به طور متوسط، علامت بیش از هزار برند شرکتی را می‌شناسند، در حالی که تنها قادرند تعداد انگشت‌شماری از گیاهان و جانورانِ ساکن در منطقه‌ی زندگی‌شان را نام ببرند. آنها به احتمال بسیار زیاد در مقایسه با نسل‌های پیشین مهارت زبانی کمتری دارند و چنان درگیر اینترنت هستند که دیگر می‌توان آن را یک «اعتیاد» نامید. اما به راستی، چه چیزهایی را نمی‌توان با این همه تماشای تلویزیون و نشستن پای اینترنت بدست آورد؟
شرایطی که امروز کودکان، طبیعت را تجربه می‌کنند تا حد بسیار زیادی ساخته پرداخته‌ی اقتصاد سیاسی است. توجه کمی به اثرات تخریب خلاقانه، تغییر فن‌آورانه، و سرعت افزایش‌یافته‌ی زندگی بر فرآیند رشد کودکان صورت گرفته است. اما این مساله نمی‌تواند بی‌اهمیت باشد. یکی آنکه، محیط‌ها و مکان‌های آشنایی که روان کودک در آنها شکل می‌گیرد در معرض تغییرات دائمی است که به آن توسعه گفته می‌شود؛ اما این به اصطلاح توسعه، برای کودک نوعی از تخریب است. این مکان‌ها که برای ذهن سرمایه‌دار چیزی جز مستغلات و املاک نیستند، جایی هستند که کودک ادراکات ابتدایی خویش از جهان را در آن شکل می‌دهد.
زمانی که در گذشته صرف انجام کارهای طاقت‌فرسای کشاورزی، پرسه‌زنی و جستجو در مکان‌های دور و بر، ماهی‌گیری، یا صرفاً بازی در یک زمین اشغال‌نشده می‌شد جای خود را به تمایل به داشتن و/یا تجربه‌ی برخی چیزهای خریدنی داده است. چندان بیراه نیست اگر فکر کنیم که یک پیامد دیگر این مادی‌گرایی، از دست دادن پیوندهای کهن با مکان‌ها و همینطور دور شدن از حس‌های رام‌نشده و طبیعی است.
